• Dźwięk z regionu
  • Zvuky tradičního pastevectví na Valašsku
pl
Wybierz język

Obejrzyj wideo regionu

Region

Morawy Północne i Śląsk

Najbardziej wysunięty na wschód kraniec Republiki Czeskiej jest osobliwym regionem, a jego wciąż żywe tradycje, zwyczaje, malownicza architektura oraz specyficzny krajobraz ze śladami górnictwa i przemysłu ciężkiego są wręcz hipnotyzujące i zapadają w pamięć. Północne Morawy i Śląsk składają się z 6 tradycyjnych regionów. Śląsk Cieszyński i jego drewniane kościółki, wypas owiec na zboczach gór oraz czarne złoto pod ziemią to jego główne symbole. Śląsk Opavski jest pachnący ciastkami, a w tonach urzekających dźwięków organów można usłyszeć śląskiego barda, który w swoich wierszach walczy za śląski lud. Kraina lasów, łąk i wzgórz w meandrach rzeki Odry jest pełna stawów, wiatraków i młynów wodnych – to Kravařsko. Roztańczone  Lašsko przywita Cię śpiewem i zwiezie Cię legendarną tatrą z Kopřivnicy, a jeśli chcesz przeżyć coś naprawdę magicznego, udaj się do regionu ostravskiego i miasta stali – Ostravy. A na południu, w krainie otulonej ciemnymi górami, gdzie pasą się spokojnie owce, na drzewach dojrzewają owoce tarniny na tegoroczną śliwowicę i Radegast spokojnie spogląda na cały region, czeka na Ciebie Valašsko.
Poczuj wyjątkowe tradycje północnych Moraw i Śląska, niech Twoje zmysły się nimi nacieszą.
Dzięki lokalnym kulinarnym specjalnościom, tradycyjnym procedurom i surowcom możesz naprawdę posmakować regionu. Pozwól płynąć swoim zmysłom po niepowtarzalnych smakach i zapachach lokalnej kuchni i ciesz się tym.
Tradycyjne specjalności kulinarne oraz specjały kuchni czeskiej możesz wypróbować w restauracjach „Czech Specials“:
CzechSpecials logo
  • Restaurace Czech Specials (Hotel Sport), Orlová
  • Hotel Cvilín, Krnov
  • Beskydský Horizont, Kunčice pod Ondřejníkem
  • Mamaison Hotel Imperial – Restaurace La Brasserie, Restaurant Legend, Ostrava
  • Energetic wellness resort, Rožnov pod Radhoštěm
  • Hostinec Ve Dvoře, Rajnochovice
  • Clarion Congress Hotel – Restaurace, Ostrava
  • Carbon, Frýdek-Místek
  • Výtopna, Orlová
  • Restaurace Golf Resort Lipiny, Karviná-Fryštát
  • Horský hotel Sepetná, Ostravice
  • Potrefená husa, Ostrava
  • Hotel Polom Rajnochovice, Rajnochovice
  • Hotel a restaurace U Vychopňů, Vsetín
  • Restaurace La Vida, Ostrava
  • Miura hotel, Čeladná
  • Restaurace Lašská jizba, Sedliště
  • Restaurace Nelli, Havířov
  • Restaurace Ondráš, Sviadnov
  • Restaurace Srub, Ostrava-Dubina
  • Hotel Duo, Horní Bečva
  • Penzion Staré časy, Horní Bečva
  • Restaurace U Helbicha, Ostrava-Zábřeh
  • Hotel Zámek, Havířov
  • Restaurant Buena Vista, Ostrava-Zábřeh
  • Hotel Galik, Velké Karlovice
  • Hotel Horal, Velké Karlovice
  • Restaurant Kaskáda, Ostrava
  • Zaječský vinný sklep, Ostrava-Mariánské hory
  • Hotel Lanterna, Velké Karlovice
  • Hospoda Kyčerka, Velké Karlovice
  • Racek, Ostrava-Výškovice
  • Hotel Rusava, Rusava
  • Penzion u Raztoky, Rusava
  • Potrefená Husa, Zlín
  • Restaurace U Johana, Zlín-Příluky
  • Restaurace Abácie, Valašské Meziříčí
  • Restaurace Lepa, Fryšták

Halečky přelité šimlenou

Śląskie (bądź także: czarne) knedle polane sosem śliwkowym.

Karmaše

Gęsi z „modrą” kapustą.

Štramberské uši

Piernikowy wyrób cukierniczy z miodem i tajną mieszanką przypraw. Przepis jest chroniony, a produkt mogą wyrabiać i sprzedawać tylko mieszkańcy Štramberka, którzy posiadają licencję. Wśród producentów istnieje spór, czy lepsze „uszy” są z formy czy też rozwałkowywane.

Śniadanie górników

Prawdziwe, „czarne” śniadanie górników składa się z chleba, grillowanej kiełbaski, pasztetu z wątróbek, kaszanki i smalcu – a to wszystko dopełnione jest ciemnym piwem  „Deputatbier” oraz górnicką gorzałką „Kumpeltod”.

Valašské frgály

Tradycyjny i prawdopodobnie najbardziej znany specjał lokalny. W regionie Valašsko te ogromne ciastka są znane raczej pod nazwami: „vdolky”, „pecáky”, niekiedy i „laty”. Wcześniej nazwa „frgál” oznaczała nieudane ciastka. To ogromne ciasto po upieczeniu zwykle wypełniało całą blachę. W przeszłości jeden placek mógł nasycić wieloosobową rodzinę. Podstawą frgálów jest ich bardzo cienkie ciasto, które nadziewa się powidłami z suszonych gruszek. O przygotowaniu frgálów powinno się myśleć już jesienią, bo wtedy dojrzewają gruszki. Ważnym składnikiem prawdziwych frgálów jest masło, do którego dodaje się w celu polepszenia smaku małą ilość rumu. W niedalekiej przyszłości frgály z regionu  Valašsko otrzymają ochronny znak z Unii Europejskiej. Ten tradycyjny wyrób zyska tym samym chronione oznaczenie geograficzne, które jest jednym z kilku różnych sposobów europejskiej ochrony żywności.

Bigus

Zupa, czasami znana również pod nazwą „bigos”, która jest przygotowywana w połowie ze słodkiej a w połowie z kwaśnej kapusty. Na cebulce smaży się mięso wieprzowe, ewentualnie kawałek mięsa wędzonego bądź kiełbaski, dodaje się suszone grzyby, sól, pieprz, paprykę i ewentualnie sok pomidorowy. Zupę można zagęścić za pomocą mąki i wolno dusić.

Sakumpak

Podstawą jest przede wszystkim dużo warzyw, czosnek, ziemniaki, zasmażka.

Valašská kyselica

Najważniejszym składnikiem jest dobra kiszona kapusta. Właściwa kyselica nie może być zrobiona bez dodatku ziemniaków, kawałków kiełbasy i kminku. Kwaśna śmietana może być dodawana do smaku, ale do dobrej kyselicy nie jest konieczna. Zupę można po ugotowaniu doprawić jeszcze cytryną, pieprzem i, co ciekawe, także cukrem.

Havířský řízek

Skromny przysmak – kromka chleba posmarowana masłem, smalcem bądź pastą serową i posypana posiekaną cebulą.

Freudova neřest

Czekoladowe cygara „Freudova neřest” pojawiły się na rynku po raz pierwszy z okazji 150. rocznicy urodzin Zygmunta Freuda, który pochodził z  miejscowości Příbor, a cygara uwielbiał. Kandyzowane owoce są posypane pieprzem lub chili, a następnie oblane czekoladą. Całość ma kształt cygar. Nie są one ostre, mają tylko pikantny, lekko tytoniowy smak.  A dlaczego „Freudova neřest”? Freud palił cygara i nie przestał nawet w czasie, gdy rozchorował sie na raka krtani, na którego też zmarł.

Příborská šifle

Pieczywo z 25% udziałem miodu. Jest pieczone według receptury zachowanej od początku ubiegłego wieku, w kształcie prostokąta z oznaczeniem elementów, które można odrywać. Są umiarkowanie twarde, rozpływają się w buzi… A jakie pochodzenie ma ich kształt? „Šífy” to innymi słowy tratwy. Lokalni tratwiarze brali dawniej ze sobą ten miodowy produkt w rejs.

Brotsuppa z słoniną

Zupa chlebowa ze słoniną.

Šurimajzl z boczkiem

Mieszanka fasoli i kaszy ze skwarkami i kapustą.

Příborská freudovka

W okresie około 1980 istniała w miejscowości Příbor fabryka likierów produkująca gorzkie likiery. Jeden ze starych receptur tej fabryki został zachowany i dziś jest już ponownie w sprzedaży pod nazwą „Příborská freudovka”. Freudovka dlatego, ponieważ według źródeł ustnych jednym z pierwszych degustatorów był stary Jákob Freud. Alkohol ten składa się z maceratu z mieszaniny 10 ziół, wody, delikatnego rafinowanego spirytusu oraz cukru rafinowanego.

Havířský guláš

Gulasz z mięsa wołowego podawany z cebulką, do smaku można dodać majeranek lub paprykę. Jako dodatek można podać krojony chleb lub tradycyjne knedle.

Valašská ščedračka

Tradycyjna bożonarodzeniowa zupa z regionu Valašsko. Do przygotowania potrzebny jest groch, który przez noc moczony jest w zimnej wodzie i gotowany następnego dnia. Drugim ważnym składnikiem jest kasza gryczana, którą się sparza, odcedza, a następnie dodaje do garnka z ugotowanym grochem. Następnie dodajemy ziemniaki, marchew, grzyby i śliwki.

Bryja

Gęsta zupa z gotowanych śliwek, do której dodaje się trochę mąki i śmietany, cukru i czasem cynamon. Z bryją jadło się „žymjoki” lub „chlyp”. W miejscowości Dolní Lomná wyróżniano bryję, którą gotowano z jabłek i gruszek oraz „šlivulę”, wykonaną wyłącznie ze śliwek. Zupy te można jeść na zimno lub gorąco.

Vodžuŋky

Pokrojony chleb tylko sparzano wrzącą wodą i dodawano do niego omastę. Zazwyczaj zupę robiono tylko z chleba, czasem z dodatkiem ziemniaków.

Valašské škračky

W regionie Valašsko zwane też „varmuža” – jest to danie pełne energii, którego podstawą jest puree z kaszy oraz mleka zagęszczonego jajkami z dodatkiem smażonej słoniny.

Ostravská fazolačka aneb fazolová polévka na havířský způsob

Do ugotowanej fasoli dodać bulion z kości lub samej wody i gotować do miękkości. Pół godziny przed zakończeniem gotowania dodać kawałek cynamonu, który potem trzeba ostrożnie wyjąć w całości. Zupa może być doprawiona octem, solą, można dodać śmietanę i następnie wszystko dokładnie zagotować. Przed podaniem zupę można złagodzić dodając rozbełtane żółtko.

Słone pączki ziemniaczane

Z drożdżowego ciasta ziemniaczanego należy wyciąć kółeczka, które trzeba wypełnić nadzieniem z kiełbasy, cebuli i czosnku (podsmażonego na sucho). Zamknąć je, podpiec na blasze w piekarniku, a następnie dosmażyć na oleju.

Hlučínský kołacz

Kołaczki drożdżowe nadziewane kremem makowym, kremem z suszonych śliwek lub kremem twarogowym, ozdobione posypką.

Kontrabaš

Doskonałe danie z kaszy gryczanej, ziemniaków i boczku. Kaszę gryczaną i ziemniaki należy ugotować, a na patelni wysmażyć pokrojoną słoninę, cebulę i czosnek. Po chwili dodaje się pokrojony boczek. Następnie do mieszaniny należy dosypać kaszy gryczanej, dodać majeranku i przyprawić ją solą. Potem dodać ziemniaki, umieścić w naczyniu i piec przez 5-10 minut. Kontrabaš w regionie Valašsko jest podawany z kapustą, pochodzącą głównie z lokalnych upraw.

Gałuški neboli chlupaté knedlíky z nastrouhaných brambor

Spożywa się je ze skwarkami i kapustą kiszoną. Wykonane są wyłącznie z surowych ziemniaków.

Bachora

Grube jelita wypełnione mieszaniną z drobno startych ziemniaków. Wpierw sparzano je gorącym mlekiem, dodawano czosnek, sól, pieprz, majeranek, kminek, ewentualnie trochę na wpół ugotowanego ryżu i dodawano do nich sporo omasty w postaci smalcu. Taką mieszanką wypełniano jelita, które następnie układano do brytfanny i pieczono.

Slivovice

Podstawą śliwowicy są wysokiej jakości owoce o dużej zawartości cukru naturalnego, bez oznak gnicia. Dojrzałe owoce były wcześniej układane wyłącznie w drewnianych beczkach i pozostawiano je do sfermentowania na około 6-8 tygodni. Czas fermentacji jest zależny od temperatury, zawartości cukru w ​​owocach oraz ilości owoców w pojedynczej beczce. Fermentowane owoce gotuje się (pali) w temperaturze do 100 °C, kiedy to odparowuje tylko alkohol, a w fermencie pozostaje ekstrakt, który w przeciwnym razie spowodowałby nieprzyjemny zapach w produkcie końcowym. Destylat jest zależny od początkowej zawartości cukru w zaczynie oraz stanu podczas fermentacji – w przybliżeniu 60-80 procent alkoholu. W tym stanie nie będzie smaku owoców. Idealnie jest rozcieńczyć ją się do 50-51 procent, ponieważ wtedy napój jest łagodny i pachnący.

Borovička

Tradycyjny napój alkoholowy z regionu Valašsko, oparty na podstawie destylatu jałowcowego. Borovička jest bardzo popularna, szczególnie w zimnych miesiącach jesiennych i zimowych, kiedy człowieka rozgrzewa smak i aromat jagód jałowca.

Polešniki

Placki z ciasta ziemniaczanego pieczone w piecu na liściu kapusty.

Copa

Ciasto ziemniaczane z ryżem i skwarkami pieczone na blasze w piekarniku.

Slezská vařonka

Jest to ciepła, bardzo słodka wódka. Istnieje wiele regionalnych odmian tego trunku – „místecká”, „ostravská”, „frenštátská”, „svatební”, „hasičská” itp. Różnią się one głównie ze względu na destylat, który stanowi główny składnik napoju. Spożywającego ten trunek pięknie rozgrzeje, dlatego wytwarza się ją przede wszystkim w zimnych miesiącach. Z cukru pudru podczas ciągłego mieszania należy przygotować jasny karmel, do którego dodaje się miód. Potem wszystko to zalewa się wodą, dodaje się przyprawy i wszystko razem gotuje. Ten aromatyczny wywar cedzi się potem przez tkaninę, dodaje się wódkę i znów się podgrzewa. Przy podawaniu do każdej filiżanki dodaje się małą łyżeczkę masła bądź dobrego smalcu wieprzowego.

Wycieczki w regionie Morawy Północne i Śląsk

Życie i rzemiosła na ziemi opavskiej

Jak wyglądało życie w czasach naszych przodków, kiedy ciężka praca była codziennością, a życie było ściśle związane z porami roku, obchodami świąt i uroczystości? Dowiedzieć się możesz tego w...

Wiatraki i młyny wodne w regionie Kravařsko

Zadaniem wiatraków i młynów wodnych było mielenie ziaren zbóż z wykorzystaniem naturalnych sił wiatru i wody. W XX wieku do niektórych młynów wodnych zostały dodane agregaty wytwarzające energię...

Tradycyjna produkcja i rzemiosła w regionie Lašsko

Rzeczy tak różne, jakimi są samochody Tatra, wspaniała, oryginalna ceramika, kafle, żelazo artystyczne oraz szkło kobaltowe, a także wyrób uprzęży i ​​batów mają wspólny mianownik. Jest nim...

Drewniane budowle regionu Lašsko

Najstarsze zabytki ludowej kultury lašskiej są w większości wykonane z drewna, ponieważ cały region Lašsko dosłownie obfitował w drewno. W regionie Lašsko budowano z drewna całe wioski wraz z...

Ostravskie Hradčany i wydobycie węgla

Dolna część obszaru Vítkovic jest zarówno pod względem technicznym, jak i technologicznym wyjątkowym kompleksem budynków przemysłowych z początków XIX wieku. Jesienią 2002 roku region ten został...

Valašskie muzeum na wolnym powietrzu, Pustevny i Radegast

Odwiedź poszczególne części skansenu, w tym ekspozycję „Drewniane miasteczko”,  „Valašska osada” czy „Młyńska dolina”. Zajdź na poczęstunek w Pustevnach w...

Śladami górników

Odkrycie końcem XVIII wieku węgla kamiennego w rejonie Cieszyna i założenie w 1839 roku przedsiębiorstwa Třinecké železárny, stało się jednym z głównych momentów w rozwoju regionu. Liczne...

Unikalne budowle drewnianych kościołów

Drewno od wieków było w tym trudnym do życia i zubożałym regionie Beskidów najbardziej dostępnym materiałem budowlanym. I tak się stało, że całe morawsko-śląskie Beskidy, w tym region cieszyński...

Mapa czeskich tradycji